MANO TI NAGASTODA ITI BALAY DAGITI MANNURAT?

 

The blogger and the late Gov. Godofredo S. Reyes, 13-time president of the Ilokano writing gunglo.  The patta (balay ti gumil) is on the right. The painted posts belong to the house of Mr. Brigido Daproza, then Gumil -Hawaii president. The said house (balay ti gumil) was supposed to be a 2-storey high structure.


SIMSIMPARAT ITI SIROK TI ANONANG*

ni ANDRES MIGUEL PASION


MANO A TALAGA TI NAGASTODA ITI BALAY TI GUMIL?


Saan a dakami ti nagkuna a kurap ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano. Ni Dr. Dedicacion Agatep-Reyes nga asawa daydi  Apo Godofredo S. Reyes ti nangibbet iti daytoy a sarita iti pannakiumanmi kenkuana iti maysa nga aldaw ti Febrero idi 2009.  No nariing man daytoy a banag, kayatmi laeng a sungbatan dagiti mangibagbaga a putar laeng ti panunotmi ti saan a nasayaat a naaramid iti pannakaipasdek iti balay dagiti mannurat nga Ilokano idiay Suso, Sta. Maria, Ilocos Sur, kas maibatay kadagiti iti financial report ti nasao a gunglo. Naiwaras dagitoy a report iti maysa a tinawen a kombension ti gunglo. Naisurat iti ima dagiti dadduma nga entry.

    The Balay ti Gumil report was signed by Mr. Fernando Sanchez, an education official in Pangasinan. He could have signed it during the Gumil convention at Callao Caves, Penablanca, Cagayan idi 2002.  Apo Fernando was GF's auditor at that time. Did he require Jose Bragado, who spearheaded the construction, to submit the plantilla and the receipts of purchase of the materials for the construction of the patta? Isuna laeng ti makaammo.

     If we summarize or total the amounts as indicated in Balay ti Gumil  financial reports, it appears that P731,100 was spent for the construction of the house. But the expenses are questionable because in 2001 the materials were comparatively cheap. And because there was the money, the house should have been finished during that year. (Kitaenyo ti dadduma a detailed cost or expenses iti peter blog).

     Iti umuna a paset ti financial report, naisurat dagiti nagan dagiti nagdonar iti kuarta nga agpaay koma iti balay ti gumil. Kastoy dagiti naisurat:

          Sonia Agarpo                                                                                           Php 10,000.00
          Ms. Gumil Greece                                                                                           11,500.85
          Gumil Pangasinan                                                                                              2,400.05
          Gumil Metro Manila                                                                                          1,000.00
          Gumil Benguet                                                                                                       600.00
          Mel Ramos Freedland($500)                                                                          25,241.60
          Fred Quibol ($500)                                                                                          25,040.00 
          Roy Aragon                                                                                                          1,000.00
          Greg Inez                                                                                                                 500.00
          Mrs. Gumil Tessie Fagarang                                                                            70,000.00
          $100 Pacifico C. Oamil                                                                                        5,000.00

     Dakayon ti mangdagup no mano ti indonar dagitoy a kakabsat nga awan duadua a nangnamnama iti pannakalpas ti sibubukel a balay.

       When Mrs. Pacita C. Saludes, former Gumil-Hawaii president came to the Philippines last December, he told the blogger, in a meeting at her ancestral house in Saud, Badoc, Ilocos Norte, that officials of GF, considering the amount involved, should have required Bragado to submit receipts of purchase of materials including the plantilla. Manang Pacing's association donated large amounts of dollars for the planned house that were usually given during GF annual conferences.

     Also, Apo Prescy N. Bermudez, a GF stalwart, said that he has written Judge Vivencio Baclig about the "dugol " of the association. Ngem awan sa kano reaksion manipud iti presidente ti gunglo. 

    Kas simbolo ti protesta ti blogger iti saan a nalawag a pannakagasto ti kuarta dagiti mannurat, insublina ti Pedro Bucaneg Award a naited kenkuana idi 2001.

    Tiempon nga ibaga, Apo Bermudez, a no balay kunam, balay a talaga--saan a patta.

     Imbagak idin dagitoy ken ni Apo Juan S. P. Hidalgo, Jr., estimado a mannurat nga Ilokano, ngem nagkatawa laeng.

      Ulitenmi a maysakami a periodista. We back our claims. Agsaludsodkami babaen kadagiti rimienta ti periodista ken uray dagiti mannurat a kas kadakami. 5 ws, one (1) h--who, where, why, when, what, ken how?

    Iti maysa a financial report, adda notasion maipapan iti kuarta a naawat ni Bragado ken inggastona iti balay. Dagitoy dagiti nagdonar ken ti kantidad nga intedda:

     Mrs. Pacita C. Saludez $300                                                                  P15,000.00
     Mr. Arturo M. Padua                                                                                20,000.00
     Mr. and Mrs. Mel Agag, Jr.                                                                        5,000.00
     Mr. Amado I. Yoro                                                                                      1,500.00
  
    Cash money kano ti intedda. Apay a saan a naited iti tesorero tapno ilibretana? Iti kasta, adda record ti withdrawal. Kasano nga ibaga lattan ni Bragado nga inggastona ti kantidad iti balay? Ayan dagiti resibo kadagiti naigatang kadagiti materials? Sadino ti nanggatanganda? Kaano?

     Kasano nga ibagada lattan a P100,000 ti nagastoda iti materials and labor nga awan dagiti resibo wenno nagpirmaan dagiti trabahador idi nagsueldoda. Manoda a nagtrabaho? Kaano a narugian ti trabaho? (Maysa laeng nga entry daytoy. Adda pay, materials and labor P90,000. Adda pay, labor, P45,000. ) Kasano nga inalimon lattan ni Apo Fernando a kastoy a kantidad ti nagasto ni Bragado nga inaprobaran met ni Eden. C. Bulong? Mano ti labor? Mano ti inggastoda kadagiti materials? Mano a supot ti semento? Adda kadi tarikayo a naikapet? Mano ti inggatangda? 

     Iti maudi nga aldaw ti GF kombension idiay  Suso idi Mayo 2005, idi sinitar dagiti mannurat maipapan iti kuarta ti balay, impakaammo ni Bragado a "kalienda ti pamuon ti balay" ta dita KANO ti kaaduan a nabusbos ti kuarta. Adu ti nakanggeg iti daytoy nga imbatad ti katugangan ni CR. Dumdumngeg idi ti blogger, kasta met daydi Apo Godo ken ti kasimpungalanna.

     Kimmanunong kadi kenkuana ni Apo Honor Blanco Cabie, periodista, a nangibando kadagiti " teddek" ti Literatura Ilokano iti maysa a pasken ti gunglo idiay Quezon City iti imbatad ni Bragado?

    *Naedit a gapuanan a naipablaak iti maysa nga Ilokano-Ingles a magasin iti Amianan